Darrenslacht op de vliegplank
Darrenslacht is een belangrijk proces in de levenscyclus van een bijenvolk. Hierbij verwijderen werkbijen de darren (mannetjesbijen) uit het volk. Dit gebeurt meestal aan het einde van de zomer, wanneer de pollen- en nectarstroom afneemt en de bijen zich voorbereiden op de winter. Niet alle bijenvolken starten tegelijkertijd met de darrenslacht; sommige beginnen eerder dan andere. Deze verschillen worden beïnvloed door factoren zoals klimaat, voedselbeschikbaarheid en genetische kenmerken.
Wat is darrenslacht?
De term “darrenslacht” kan misleidend zijn. Het gaat hierbij niet om het actief doden van darren, maar om een proces van uithongering en verdrijving. Zodra de werkbijen stoppen met het voeren van darren, raken deze verzwakt en worden ze geleidelijk naar de randen van de kast gedreven. Uiteindelijk worden ze van de vliegplank gegooid. Als darren proberen terug te keren, blokkeren de werkbijen de toegang. Dit proces, beter omschreven als “darrenverdrijving“, voorkomt dat de darren de schaarse voedselvoorraden uitputten.
Darren vervullen hun belangrijkste taak – het bevruchten van een jonge koningin – in de vroege zomer. Zodra deze taak is voltooid en de voedselvoorziening begint af te nemen, worden darren een belasting voor het volk. Ze dragen niet bij aan voedselverzameling en zijn niet essentieel voor de overleving van het volk in de winter.
De essentiële reden voor darrenslacht
Darrenslacht is cruciaal voor de efficiëntie en overleving van een bijenvolk. Hieronder staan de belangrijkste redenen:
Voedselbesparing
Darren verzamelen geen voedsel en verbruiken relatief veel. In de herfst, als nectar- en stuifmeelbronnen schaarser worden, is het voor het volk niet haalbaar om darren te blijven voeden.
Geen voortplanting nodig
Na de zwermperiode en het paringsseizoen heeft het volk geen darren meer nodig, omdat de koningin al voldoende sperma heeft opgeslagen voor haar levensduur.
Voorbereiding op de winter
Tijdens de winter is voedsel schaars en moet het volk overleven op opgeslagen voorraden. Door de darren te verwijderen, wordt het beschikbare voedsel bewaard voor de werkbijen en de koningin, die essentieel zijn voor het voortbestaan van het volk.
Trosje verjaagde darren
Factoren die darrenslacht beïnvloeden
Hoewel darrenslacht een standaardprocedure is onder bijenvolken, is het opvallend dat sommige volken er eerder mee beginnen dan andere. Dit verschil kan worden toegeschreven aan verschillende factoren, waaronder het klimaat, de beschikbaarheid van voedsel, en de genetische diversiteit van de bijen zelf.
Klimaat en seizoen
In streken met een kort groeiseizoen of strenge winters begint darrenslacht vaak eerder. Bijenvolken in deze gebieden moeten vroeg starten met het voorbereiden op de winter en kiezen daarom sneller voor voedselbesparing.
Voedselbeschikbaarheid
In gebieden waar de nectarstroom vroeg opdroogt of voedselbronnen schaars zijn, begint de darrenslacht vaak eerder. Zodra de nectarvoorziening afneemt, wordt het voeden van darren een luxe die het volk zich niet kan permitteren.
Genetische diversiteit
De genetische eigenschappen van een bijenvolk spelen een rol in het moment waarop darrenslacht plaatsvindt. Sommige stammen reageren sterker en sneller op signalen van voedselschaarste, wat resulteert in een eerdere start van de darrenslacht.
Conclusie
Darrenslacht of darrenverdrijving is een natuurlijk en noodzakelijk onderdeel van het leven van een bijenvolk. Het zorgt ervoor dat de beschikbare voedselvoorraden gericht worden gebruikt voor het overleven van werkbijen en de koningin tijdens de winter. De verschillen in timing tussen bijenvolken worden beïnvloed door klimaat, voedselbeschikbaarheid en genetische eigenschappen. Door een beter begrip van dit proces kunnen imkers de gezondheid en overlevingskansen van hun volken beter ondersteunen.
